Σε μια στιγμή κρίσης – φωτιά, πλημμύρα, σεισμός – ο συναγερμός δεν χτυπά μόνο έξω μας αλλά και μέσα μας. Μπορεί να αφήσει πίσω του έναν αόρατο απόηχο: κρίσεις πανικού, διαρκή υπερένταση, μετατραυματικό στρες ή ένα χρόνιο άγχος που δεν καταλαγιάζει εύκολα.
Το σώμα και η ψυχή είναι ένα σύνολο. Όταν η ασφάλεια διαταράσσεται, η ψυχική ένταση αποτυπώνεται στο σώμα – και συχνά το σώμα «μιλά» πρώτα: ταχυπαλμίες, δύσπνοια, έντονη κόπωση, σωματικοί πόνοι χωρίς εμφανή ιατρική αιτία. Είναι σαν ο οργανισμός να προσπαθεί να διαχειριστεί τον πόνο της ψυχής μέσα από την υλική του μορφή.
Μπροστά σε έντονο τραύμα, μπορεί να εμφανιστεί η αποπραγματοποίηση – το αίσθημα ότι ζούμε «έξω» από τον εαυτό μας, σαν παρατηρητές. Αυτή η αποσύνδεση από το κέντρο μας μπορεί να γίνει άμυνα, αλλά και παγίδα: απομακρυνόμαστε από το σώμα, τις αισθήσεις, τη ζωντανή εμπειρία του παρόντος.
Εκεί, μια απλή πράξη μπορεί να λειτουργήσει σαν γέφυρα επιστροφής: η ανθρώπινη επαφή. Μια αγκαλιά, ένα χάδι, μια ασφαλής δερματική επαφή δεν είναι μόνο κίνηση στο χώρο – είναι μήνυμα στον εγκέφαλο ότι «είσαι ασφαλής τώρα». Ανακαλείται η μνήμη της μητρικής αγκαλιάς και της πρώιμης φροντίδας που, ακόμη κι αν ήταν ελλιπής ή περιστασιακή, είχε καταγραφεί ως πηγή ασφάλειας.
Η επαφή, συνδυασμένη με ψυχολογική στήριξη – είτε κλασική είτε ολιστική – μπορεί να βοηθήσει το άτομο να ξαναβρεί την ισορροπία του. Όσο πολύπλοκες κι αν είναι οι θεραπευτικές προσεγγίσεις, στην ουσία τους συναντιούνται στην ίδια βάση: άνθρωπος δίπλα σε άνθρωπο, επικοινωνία, άγγιγμα, αγκαλιά, φροντίδα.
Σε περιόδους μεγάλης κρίσης, αυτό γίνεται το πιο ισχυρό θεραπευτικό εργαλείο που έχουμε. Γιατί η ψυχή δεν θεραπεύεται μόνο με λόγια· θεραπεύεται όταν νιώσει, μέσα στο σώμα, ότι δεν είναι μόνη.
Πηγές: Σάββας Σαββόπουλος, «Σώμα από ουρανό, ψυχή από χώμα – Η δημιουργία του ψυχοσωματικού ανθρώπου», Εκδόσεις Παπαδόπουλος.
Κατερίνα Σταθοπούλου 
Σχολιάστε