Το όριο

Όταν δεν μπορείς να είσαι η ομπρέλα για κανέναν: Το όριο ως πράξη θεραπείας

Πώς η αυτοφροντίδα, τα προσωπικά όρια και οι ολιστικές θεραπείες γίνονται ασπίδα απέναντι στη συναισθηματική εξάντληση

«Λυπάμαι, αλλά αυτή τη στιγμή παλεύω με τη δική μου καταιγίδα. Δεν μπορώ να είμαι η ομπρέλα σου… όχι τώρα.»

Πόσο δύσκολο είναι να πεις αυτή τη φράση. Πόσο πιο δύσκολο είναι να την εννοείς χωρίς ενοχή. Στον πυρήνα της υπάρχει κάτι βαθιά ανθρώπινο και θεραπευτικό: η παραδοχή ότι κι εμείς έχουμε όρια. Ότι δεν μπορούμε — και δεν χρειάζεται — να είμαστε πάντοτε δυνατοί για όλους.

Σε έναν κόσμο που μας πιέζει να είμαστε συνεχώς διαθέσιμοι, χρήσιμοι, “θετικοί”, η πράξη του να πεις όχι είναι επαναστατική. Και απαραίτητη.

Η ψυχολογία του ορίου: Όταν το “όχι” είναι πράξη αγάπης

Η ανθρώπινη ψυχολογία αναγνωρίζει εδώ και δεκαετίες τη σημασία της θέσπισης προσωπικών ορίων. Ο Carl Rogers, ιδρυτής της προσωποκεντρικής προσέγγισης, πίστευε ότι χωρίς εσωτερική αυθεντικότητα δεν μπορεί να υπάρξει ουσιαστική σύνδεση.

Η Brené Brown, ερευνήτρια της ευαλωτότητας, αναφέρει ξεκάθαρα ότι οι πιο συμπονετικοί άνθρωποι είναι εκείνοι που ξέρουν να θέτουν όρια. Η αυθεντική προσφορά έρχεται από τον χώρο της πληρότητας όχι από την εξάντληση.

Όταν λες “όχι”, δεν σημαίνει ότι δεν νοιάζεσαι. Σημαίνει ότι επιλέγεις να είσαι αληθινός/ή. Να προστατεύεις το ψυχικό σου οικοσύστημα από περαιτέρω φθορά.

Η αυτοθυσία ως μορφή αυτοκακοποίησης

Κάποια στιγμή στη ζωή μας, έχουμε όλοι προσπαθήσει να προσφέρουμε από απόθεμα που δεν είχαμε. Όμως η συνεχής υπέρβαση των ορίων μας οδηγεί σε αυτό που η κλινική ψυχολογία αποκαλεί burnout — πλήρη εξουθένωση, σωματική και συναισθηματική.

Το σώμα δεν αργεί να δώσει σήματα: πονοκέφαλοι, πεπτικές διαταραχές, αϋπνία, καρδιακές αρρυθμίες, κρίσεις πανικού. Δεν είναι απλώς συμπτώματα. Είναι το σώμα που φωνάζει, όταν η ψυχή σωπαίνει.

Στην πραγματικότητα, όταν προσπαθείς να σώσεις τους άλλους παραβλέποντας τον εαυτό σου, δεν προσφέρεις φθείρεσαι. Και αυτή η φθορά, αργά ή γρήγορα, γίνεται εμφανής.

Η αυτοφροντίδα ως θεραπευτική στάση ζωής

Η έννοια της αυτοφροντίδας έχει συνδεθεί με πολλά πράγματα: από το να κάνεις ένα διάλειμμα για καφέ μέχρι το να πας σε διακοπές. Όμως, σε βαθύτερο επίπεδο, η αυτοφροντίδα είναι μια εσωτερική συμφωνία με τον εαυτό σου: να μην τον εγκαταλείπεις.

Στις ολιστικές θεραπείες όπως η ρεφλεξολογία, η αρωματοθεραπεία,ο βελονισμος η αυτοφροντίδα αντιμετωπίζεται ολιστικά. Δεν είναι απλώς ξεκούραση. Είναι επιστροφή στην εσωτερική ισορροπία.

Το άγγιγμα, η αναπνοή, η σιωπή, η επίγνωση του σώματος και των συναισθημάτων είναι μορφές φροντίδας που ενώνουν τον νου, το σώμα και την ψυχή σε ένα ενιαίο, θεραπευτικό πεδίο.

Το όριο δεν είναι τείχος — είναι γέφυρα

Όταν θέτεις το όριό σου, δεν απομακρύνεσαι από τους ανθρώπους. Αντίθετα, τους δίνεις την ευκαιρία να σε γνωρίσουν πραγματικά, όχι μέσα από τον ρόλο του “σωτήρα”, αλλά ως άνθρωπο. Με ανάγκες. Με φθορά. Με δικαίωμα στο διάλειμμα.

Και όταν γυρίσεις γιατί θα γυρίσεις ,θα είσαι πιο γεμάτος, πιο παρών, πιο αληθινός.
Επίτρεψε στον εαυτό σου να μην είναι διαθέσιμος.

Το να πεις:

«Σήμερα δεν μπορώ. Χρειάζομαι να μείνω με μένα. Να αναπνεύσω. Να σταθώ ξανά.»

δεν είναι αδυναμία. Είναι βαθιά σοφία.

Είναι η θεραπεία που ξεκινά πρώτα από εσένα.
Και τελικά… φτάνει και στους άλλους — με πιο καθαρή καρδιά, με πιο ειλικρινή παρουσία.

Ίσως δεν μπορείς να είσαι η ομπρέλα για κανέναν σήμερα.
Αλλά αν επιτρέψεις στον εαυτό σου να θεραπευτεί…
Αύριο μπορείς να γίνεις ήλιος.

Κατερινα Σταθοπούλου

Ρεφλεξολόγος – Ολιστική Θεραπεύτρια.